Amputacja kończyny może być niezwykle trudnym doświadczeniem, zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Poza oczywistymi zmianami w wyglądzie ciała, osoby po amputacji często zmagają się z żalem, złością i niepokojem o przyszłość. Wsparcie psychologiczne odgrywa wtedy kluczową rolę w radzeniu sobie z trudnymi emocjami i przystosowaniu się do nowej rzeczywistości. Sprawdź nasz poradnik dla osób po amputacji!
Jakie emocjonalne wyzwania pojawiają się po amputacji?
U poddanych zabiegowi pacjentów emocjonalne wyzwania po amputacji mogą być zróżnicowane. Z jakimi emocjami najczęściej stykają się osoby, u których przeprowadzona została amputacja i ma być zastosowana proteza kończyn?
Przede wszystkim warto podkreślić, że utrata kończyny może wywołać proces żałoby podobny do opłakiwania śmierci bliskiej osoby. Związana jest ona w tym przypadku z utratą dawnych zdolności oraz niezależności.
Początkowo pacjenci mogą doświadczyć szoku i niedowierzania w związku z koniecznością amputacji. Potem mogą pojawić się uczucia złości, frustracji oraz niechęci wobec siebie i innych. Bardzo często towarzyszą im pytania „dlaczego ja?” oraz poczucie niesprawiedliwości.
Kolejnym uczuciem jest strach przed nieznanym, w tym obawa o to, jak zmieni się życie po amputacji, jak będzie się wykonywać codzienne czynności, jak inni będą nas postrzegać, co może prowadzić do stresu i niepokoju. U niektórych może dochodzić również do depresji na skutek tak trudnej sytuacji.
Dodatkowo dostosowanie się do nowego, zmienionego obrazu ciała może być bardzo trudne i prowadzić do negatywnych uczuć na temat swojego wyglądu i problemów z poczuciem własnej wartości. Osoby po amputacjach mogą w związku z tym czuć się skrępowane lub zawstydzone swoją sytuacją i martwić się tym, jak postrzegają je inni.
Gdzie uzyskać wsparcie psychologiczne po amputacji?
Odpowiednie wsparcie psychologiczne po amputacji kończyn ma bardzo duże znaczenie. Gdzie można je otrzymać?
Psychoterapia
Terapia, zarówno indywidualna, jak i grupowa, może pomóc opanować objawy zaburzeń psychicznych pojawiające się po amputacji i poprawić ogólne samopoczucie. Z psychoterapii można skorzystać w ramach NFZ i prywatnie, także przez internet lub telefon.
Warto pamiętać, że wsparcie psychologiczne nie jest jednorazową interwencją, ale procesem ciągłym, który niejednokrotnie może być potrzebny przez całe życie. Regularne wizyty u psychoterapeuty mogą pomóc w kontrolowaniu postępów oraz rozwiązywaniu pojawiających się problemów.
Przetwarzanie traumy
Wiele osób poddaje się amputacji z powodu traumatycznych zdarzeń, takich jak wypadki komunikacyjne czy wypadki przy pracy. Przepracowanie traumy ma wtedy kluczowe znaczenie dla dobrego samopoczucia.
Pomocne są wówczas terapia polegająca na przetwarzaniu traumy za pomocą ruchu gałek ocznych (EMDR – Eye Movement Desensitization and Reprocesing) lub terapia poznawczo-behawioralna (CBT – Cognitive Behavioral Therapy). Służą one do ponownego przetworzenia traumatycznych wspomnień i zmniejszenia związanego z nimi stresu.
Wsparcie innych osób po amputacji
Kontakt z innymi osobami, które mają podobne doświadczenia, może zapewnić nieocenione wsparcie emocjonalne. Grupy wsparcia umożliwiają dzielenie się swoimi doświadczeniami, uczenie się od innych i zmniejszają poczucie izolacji.
Rehabilitacja
Rehabilitacja fizyczna jest także bardzo istotną częścią procesu zdrowienia psychicznego. Pracując z wielodyscyplinarnym zespołem, w skład którego wchodzą psychologowie, fizjoterapeuci i specjaliści od protezowania, można otrzymać kompleksowe wsparcie, które poprawia jakość codziennego życia.
Techniki relaksacyjne
Bardzo pomocne może być także stosowanie technik relaksacyjnych oraz praktyk mindfulness, czyli uważności w celu radzenia sobie ze stresem i budowania większej odporności emocjonalnej.
Wsparcie dla rodziny
Warto też pamiętać, że wsparcie psychologiczne nie jest przeznaczone wyłącznie dla osób poddawanych amputacji kończyn. Może ono obejmować dodatkowo członków ich rodzin, którzy również mogą doświadczać problemów psychologicznych wynikających z nowej i trudnej dla nich sytuacji. Doradztwo psychologa i edukacja członków rodziny mogą pomóc im zrozumieć i skutecznie wspierać bliską im osobę po amputacji.
